Den Dungen: Dijkenroute zuid 14 km 6-06-2017

Deze route start aan de Poeldonk en voert vrijwel direct over een mooi begroeid slingerend dijkje, de Hooidonksedijk, met daarlangs enkele wielen het agrarisch landschap in. Vervolgens doorkruis je Den Dungen en passeer je daarbij vrijwel onopgemerkt ook Maaskantje voordat de tocht verder richting Sint-Michielsgestel gaat. Over de Mudakkersedijk, Keerdijk en Poeldonksedijk voert de route weer terug naar het startpunt.
Dijken staan centraal in deze route. Je loopt langs of over historische en nieuwe dijken met hier en daar de restanten van dijkdoorbraken, wielen genaamd. Dit zijn plassen water aan de voet van de dijk die zeer diep kunnen zijn. Verder passeer je ruïnes van kastelen en bijzondere boerderijen.

De “moderne” nederzettingsgeschiedenis van Den Dungen vangt voor zover nu bekend aan in de 14e eeuw. In een te Brussel bewaard grondcijnsboek van de Meierij van de hertog van Brabant uit 1340 worden de personen vermeld die in de cijnskring "Dunghen", die onder meer het tegenwoordige Den Dungen omvatte, betalingsplichtig waren. In latere geschriften uit dezelfde eeuw wordt onder andere gesproken over "op die Dunghen". Een verwijzing naar de natuurlijke verhogingen in het lage en drassige landschap rondom 's-Hertogenbosch, de zogenaamde donken. In het voornoemde grondcijnsboek uit 1340 is ook al sprake van een dijk. De strijd tegen het water is tot in de 20e eeuw gebleven. Overstromingen en dijkdoorbraken hebben de bevolking door de eeuwen heen zeer veel last bezorgd. In 1610 werd door de hertog van Brabant het verzoekschrift ingewilligd om een nieuwe dijk om Den Dungen aan te mogen leggen. Maar op de Keer, waar het grondgebied van Sint-Michielsgestel begon, hield de dijk op. Zo had de dijk nog niet veel nut. Dat veranderde echter toen in 1649 ook op Gestels grondgebied een dijk werd aangelegd, die aansloot op de Dungense dijk. Zo ontstond de ringdijk die het hele dorp tegen water moest beschermen. Dat dat meerdere keren niet is gelukt, laten de wielen zien. Dit zijn waterplassen, die zijn ontstaan door dijkdoorbraken. Zij zijn op de dag van vandaag de stille getuigen van de grote waterproblemen die het dorp eens teisterden.

Om kwart voor negen ben ik gestart met de wandeling en om twaalf uur was ik weer terug op de parkeerplaats. Twee uur en drie kwartier gelopen en een half uur gerust of stilgestaan. Gemiddelde loopsnelheid 5 km/uur en totaal gemiddelde snelheid 4,3 km/uur. De temperatuur liep op van 14 graden tot 17 graden. Het was bewolkt met veel wind en wat regen. Maa het regende nooit hard. Het wat meer een druilerig regentje. Het was een mooie en interessante wandeling.